Eurocentrisch denken voorbij

Interculturele perspectieven in geschiedenisonderwijs
Erscheinungsjahr 2018
ISBN: 978-94-6270-154-0
Verlag: Leuven University Press

Buch, Dutch, Flemish, Band -, 114 Seiten, Format (B × H): 170 mm x 230 mm, Gewicht: 206 g

Reihe: Historisch denken

Didactische gids voor een brede blik in
geschiedenisonderwijs

In het geschiedenisonderwijs in Vlaanderen wordt nog al te vaak een eurocentrisch
perspectief gehanteerd. Dit eurocentrisch denken stelt voorop dat de
belangrijkste ontwikkelingen in de wereldgeschiedenis te vinden zijn in de
evolutie van de Europese en Westerse wereld, en gebruikt het Westen als
maatstaf om andere beschavingen te beoordelen. De eurocentrische blik is het
resultaat van de polariserende wig die vanaf het begin van de Europese
koloniale expansie werd gedreven tussen the
West and the rest. Een eurocentrisch denkkader is uiterst problematisch.
Het belemmert een genuanceerde historiografische blik om vanuit verschillende
perspectieven historisch te denken. Daarnaast dreigt ook de onwetendheid over
andere culturen de vorming van een superioriteitsgevoel over de eigen
geschiedenis te bevorderen. Dit derde volume in de reeks Historisch denken presenteert inhoudelijk-didactische alternatieven
en toont hoe eurocentrisme kan worden overstegen. Case studies over
Chinees-Westerse en Belgisch-Congolese geschiedenis maken dit concreet.

Eurocentrisch denken voorbij is een
aanrader voor geschiedenisleerkrachten en historici en al wie geïnteresseerd is
in de relatie tussen Westerse en niet-Westerse
geschiedenis en in denken over cultuur en cultuurverschillen.

Autoren/Hrsg.

Couttenier, Maarten

Standaert, Nicolas

Van Nieuwenhuyse, Karel

Fachgebiete

• Geisteswissenschaften Geschichtswissenschaft Geschichtswissenschaft Allgemein Geschichtspolitik, Erinnerungskultur
• Geisteswissenschaften Geschichtswissenschaft Geschichtswissenschaft Allgemein Geschichtsphilosophie, Philosophie der Geschichte
• Geisteswissenschaften Geschichtswissenschaft Geschichtliche Themen Postkoloniale Geschichte, Nationale Befreiung und Unabhängigkeit
• Geisteswissenschaften Geschichtswissenschaft Geschichtliche Themen Kolonialgeschichte, Geschichte des Imperialismus
• Sozialwissenschaften Ethnologie | Volkskunde Volkskunde Minderheiten, Interkulturelle & Multikulturelle Fragen
• Geisteswissenschaften Geschichtswissenschaft Geschichtswissenschaft Allgemein Geschichtswissenschaft: Theorie und Methoden

Inhaltsverzeichnis

InleidingInterculturele perspectieven in geschiedenisonderwijs
Hoofdstuk 1Eurocentrisme in geschiedenisonderwijs voorbij: multiperspectiviteit als middel tot intercultureel historisch denken Inleiding: van een nationaal georiënteerd naar een eurocentrisch geschiedenisonderwijs – beknopt historisch perspectief (19de-20ste eeuw) 1.1 Geschiedenisonderwijs in Vlaanderen vandaag (2018) 1.1.1 De Vlaamse eindtermen geschiedenis 1.1.2 Vlaamse leerboeken geschiedenis 1.1.3 Leerlingen en hun kijk op het verleden 1.1.4 Leerkrachten geschiedenis en hun omgang met het verleden 1.2 Het viervoudige problematische karakter van eurocentrisme in het Vlaamse geschiedenisonderwijs 1.2.1 Eurocentrisme in het licht van de academische discipline geschiedenis 1.2.2 Eurocentrisme als hinderpaal voor historisch-kritisch en ironisch denken 1.2.3 Eurocentrisme en de constructie van sociale identiteiten 1.2.4 Eurocentrisme en interculturele dialoog in een multiculturele klasgroep 1.3 Multiperspectiviteit als middel om eurocentrisme te doorbreken 1.3.1 Algemene strategieën voor het binnenbrengen van inhoudelijke multiperspectiviteit 1.3.2 Migratiegeschiedenis en multiperspectiviteit 1.3.3 Het interactie- en communicatiemodel als alternatief voor hetviervoudige problematisch karakter van eurocentrisme Tot besluit: aandacht voor de moeilijkheidsgraad van de toepassingvan het interactie- en communicatiemodel Bibliografie
Hoofdstuk 2Begrafenissen tussen culturen: de verweving van rituelenInleiding 512.1 Enkele kenmerken van de Chinees-Europese contacten in de 17de eeuw 2.1.1. Een beperkt aantal betrokken personen
2.1.2 Gelijkheid in termen van vormen van culturele reproductie 2.1.3 De Chinese partner bezet de dominante positie 2.1.4 De culturele imperatief 2.2 Rituelen 2.2.1 Elementaire structuur van begrafenisrituelen in China 2.2.2 Begrafenisrituelen in Europa 2.3 Interactie tussen Chinese en Europese begrafenisrituelen 2.3.1 Geleidelijke aanpassing in de beginperiode 2.3.2 Draaiboek voor begrafenissen na honderd jaar 2.3.3 Een gemeenschap die aansluit bij de familie 2.4 De metafoor van het weven 2.4.1 De rituele ruimte als bron van culturele creativiteit 2.4.2 Een gemeenschap met verweven rituelen
Hoofdstuk 3Afrikaanse geschiedenis en kolonisatie vanuit een contrapuntischperspectief: de confrontatie en samenwerking tussen Yekeen de Congo Vrijstaat 3.1 Stereotypen en hun persistentie 3.2 Yeke, Sanga en de Congo Vrijstaat 3.3 Bodson vs. Msiri 3.4 ‘De voorpost van de terreur’ 3.5 Mukanda Bantu en Afrikaanse realiteit 3.6 Koloniaal geweld: genocide of niet? Bibliografie
Didactische verwerkingEuropese migratiegeschiedenis in de 19de en de 20ste eeuw: breedbeeld & topic Belgisch-Congolese (pre- en post-)koloniale geschiedenis vanuiteen intercultureel perspectief

Über Autor(innen)

Standaert, Nicolas
Nicolas Standaert is sinoloog aan de KU Leuven. Zijn onderzoeksdomein omvat de culturele uitwisseling tussen China en Europa in de 17de en 18de eeuw.

Couttenier, Maarten
Maarten Couttenier is historicus en antropoloog, actief binnen het departement menswetenschappen van het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika, sectie Geschiedenis en Politiek.

Van Nieuwenhuyse, Karel
Karel Van Nieuwenhuyse is als hoofddocent geschiedenisdidactiek coördinator van de educatieve master cultuurwetenschappen KU Leuven.