Europees burgerschap in de klas

Casussen voor mondige EU-burgers
Erscheinungsjahr 2022
ISBN: 978-94-6270-333-9
Verlag: Leuven University Press

Buch, Dutch, Flemish, 328 Seiten, Format (B × H): 203 mm x 254 mm, Gewicht: 875 g

Unieke en innovatieve methode voor vorming tot geïnformeerd en
kritisch EU-burgerschap

De impact van de EU op het dagelijkse leven is enorm, maar niet
altijd zichtbaar. Jongeren vormen tot geïnformeerde en mondige
EU-burgers vraagt actief leren om hen voor te bereiden op maatschappelijke
verantwoordelijkheid en democratische inspraak. Dit boek biedt een praktische handleiding
voor alle leerkrachten in het secundair onderwijs en docenten in het
hoger onderwijs die hun leerlingen en studenten kritisch burgerschap willen
bijbrengen binnen verschillende vakken en opleidingen. Concrete casussen op basis van
rechtszaken behandeld door het Hof van Justitie van de Europese Unie stimuleren
studenten tot kritisch nadenken. De casussen illustreren treffend de impact van
de EU in het dagelijkse leven van haar burgers op tal van maatschappelijke
domeinen: van de interne markt en het vrije verkeer van goederen en personen, over
thema’s als democratie, gelijkheid, privacy, sociale rechten, tot consumentenbescherming,
milieu en migratie. Via een ruim aanbod van lesactiviteiten en werkvormen
verleent het boek op een laagdrempelige wijze inzicht in het DNA van de EU en
EU-burgerschap. Europees burgerschap in de klas is daarom een
must-read voor iedereen die zelf Europees burgerschap beter wil begrijpen of jongeren
wil stimuleren tot kritische reflectie hierover.

Deze
handleiding is ontstaan vanuit het Erasmus+project Case4EU en is geschreven
door een multidisciplinair team van auteurs (recht, filosofie, politieke en
sociale wetenschappen).

Met bijdragen van Celia Challet (Europacollege), Ellen Claes
(KU Leuven), Caranina Colpaert (KU Leuven), Roel De Meu (KU Leuven), Susi Forderer
(European University Institute), Griet Galle (KU Leuven), Sacha Garben
(Europacollege), Kris Grimonprez (KU Leuven), Koen Lenaerts (KU Leuven), Randy Samyn (KU Leuven), Willem
Theus (KU Leuven), Flore Vavourakis (KU Leuven), Piet Van Nuffel (KU Leuven), Kurt Willems (KU Leuven) en de studenten Kobe
Adriaens, Arnaud Bouten, Eline D’Joos, Fien Van Reempts (KU Leuven) en Arne Verheyen.

Meer info op www.kuleuven.be/case4EU

E-boek verkrijgbaar in Open Access.

Autoren/Hrsg.

Galle, Griet

Grimonprez, Kris

Fachgebiete

• Sozialwissenschaften Pädagogik Lehrerausbildung, Unterricht & Didaktik Allgemeine Didaktik Geistes- und Sozialwissenschaften (Unterricht & Didaktik)
• Sozialwissenschaften Politikwissenschaft Politische Kultur Staatsbürgerkunde, Staatsbürgerschaft, Zivilgesellschaft
• Sozialwissenschaften Politikwissenschaft Politikwissenschaft Allgemein Politische Theorie, Politische Philosophie

Inhaltsverzeichnis

Voorwoord
Democratie
Het project Case4EU
Kijken achter het recht
Dank

Afkortingen

Visie
Mondige EU-burgers
EU-casusonderwijs: Objectief, kritisch en pluralistisch

Leeswijzer
Doelgroep
Ga jij de uitdaging aan?
Structuur
Casusfiches
Masterfiches
Werkvormenfiches
Woordenlijst
Hoe een casus kiezen?
Website
Schoolvriendelijke vertaling van basisteksten

Onderwijsdoelen van Case4EU

Overzichten van casussen
Overzicht per module (basismatrix)
Overzicht per lesthema of trefwoord
Overzicht per leerdomein

CASUSFICHES

Module 1: De interne markt – De EU als een open ruimte zonder binnengrenzen
Casus Schmidberger – Het verhaal van de milieubetogers op de snelweg
Casus TopFit – Het verhaal van de Italiaanse hardloper
Andere casussen in de module Interne markt 71

Module 2: Democratie en rechtsstaat
Casus Puppinck – Het verhaal van het Europees burgerinitiatief met twee miljoen handtekeningen
Andere casussen in de module Democratie en rechtsstaat

Module 3: Grondrechten op gelijke behandeling
Casus Defrenne – Het verhaal van de stewardess
Casus Feryn – Vacatures! Maar niet voor Marokkanen
Andere casussen in de module Gelijkheid

Module 4: Privacy
Casus Google Spanje – Het verhaal van de Spaanse zakenman tegen Google
Andere casussen in de module Privacy

Module 5: Sociale rechten
Casus Fuß – Het verhaal van de brandweerman
Casus Dano – Het verhaal van de sociale uitkeringen
Andere casussen in de module Sociale rechten

Module 6: Consumentenbescherming
Casus Teekanne – Het verhaal van het ‘framboos-vanille avontuur’
Andere casussen in de module Consumentenbescherming

Module 7: Milieu
Casus Craeynest – Het verhaal van de schonere lucht in Brussel
Andere casussen in de module Milieu

Module 8: Migratie, derdelanders en gecontroleerde buitengrenzen
Casus Haqbin – Het verhaal van de jonge Afghaan
Andere casussen in de module Migratie

MASTERFICHES

Masterfiche 1: Het DNA van de EU
Masterfiche 2: EU-regels
Masterfiche 3: Europees burgerschap
Masterfiche 4: Het Hof van Justitie van de Europese Unie
Masterfiche 5: De interne markt – De EU als een open ruimte zonder binnengrenzen
Masterfiche 6: Democratie en rechtsstaat
Masterfiche 7: Gelijkheid en non-discriminatie
Masterfiche 8: Privacy
Masterfiche 9: Sociale rechten
Masterfiche 10: Consumentenbescherming
Masterfiche 11: Milieu
Masterfiche 12: Migratie – Gecontroleerde buitengrenzen

WERKVORMENFICHES

Argumenten ordenen
Argumenten verbinden met het DNA van de EU
Begrippen matchen en toepassen
Borddiscussie (chat talk)
Carrousel (speeddate)
Creatieve opdracht
Debat met jury
Definitiegesprek
Dilemmagesprek
Doceren
Eliminatiespel
Expertgroepen (jigsaw)
Filosofisch (onderzoeks)gesprek
Gestructureerde academische controverse (SAC)
Hoekenwerk
Klasgesprek
Lezen / Luisteren met opdrachten
Lezen van een tekst in een vreemde taal
Link met de leefwereld
Living library
Onderwijsleergesprek
Opzoekwerk
Origami-oefening
Overloopdebat
Perspectiefwisseling
Roezemoesgroepen (of zoemsessie)
Rollenspel (over een EU-casus)
Schaal van rechtvaardigheid
Schrijfopdracht
Simulatie (over een EU-casus)
Stap-vooruit-spel
Stellingenspel
Think – pair – share (denken – delen – uitwisselen)
Verbinden met EU-waarden en -doelstellingen
Waardenschaal
Wat als?
Wat denk jij?
Wat beslis jij als rechter?
What happens next?

Bijlage: Woordenlijst

Auteurs
Illustratieverantwoording

Über Autor(innen)

Galle, Griet
Griet Galle doceert filosofische vaardigheden aan het Hoger Instituut voor Wijsbegeerte en vakdidactiek cultuurwetenschappen en wijsbegeerte in de educatieve master maatschappijwetenschappen (KU Leuven). Ze doet onderzoek in vakdidactiek wijsbegeerte.

Grimonprez, Kris
Kris Grimonprez schreef het boek ‘The European Union and Education for Democratic Citizenship’ en lanceerde het Erasmus+ project Case4EU. Ze is doctor in de rechten en verbonden aan de Faculteit Rechtsgeleerdheid (KU Leuven) als vrijwillig wetenschappelijk medewerker.