Buch, Dutch, Flemish, 304 Seiten, Format (B × H): 170 mm x 230 mm, Gewicht: 560 g
Over grenzen, beelden en taal
Buch, Dutch, Flemish, 304 Seiten, Format (B × H): 170 mm x 230 mm, Gewicht: 560 g
ISBN: 978-94-6270-219-6
Verlag: Leuven University Press
VANAF ACADEMIEJAAR 2020-2021
. Nederlandstalig handboek voor studenten in de geesteswetenschappen
. biedt een academisch referentiekader bij actuele debatten rond
interculturaliteit
. is geschreven in een toegankelijke stijl
. voor iedereen die interculturaliteit in onze maatschappij beter wil
begrijpen
Interculturaliteit is al jaren een zeer actueel thema. Migratie,
identiteit, multiculturalisme, globalisering, de islam, de omgang met het
koloniale verleden en taaldiversiteit: het zijn
onderwerpen die niet meer uit onze media weg te branden zijn. Dit boek biedt
een academisch referentiekader bij de hedendaagse politiek-maatschappelijke debatten
over deze interculturele uitdagingen. In de theoretische inleiding worden
verschillende recente paradigma’s voor de studie van interculturaliteit
voorgesteld en gecontextualiseerd. Vervolgens schetsen specialisten uit diverse disciplines van de geesteswetenschappen de contouren van het debat zoals het zich in hun domein aftekent,
analyseren ze de context ervan en reiken ze wetenschappelijk onderbouwde antwoorden
aan op prangende actuele vragen.
Door de toegankelijk geschreven stijl is dit
boek een aanrader voor iedereen die interculturaliteit in onze maatschappij
beter wil begrijpen.
Bijdragende auteurs verbonden aan de faculteit Letteren van
de KU Leuven: Carine Defoort (Sinologie), Idesbald Goddeeris (Moderne Geschiedenis),
Nadia Lie (Latijns-Amerikaanse film en literatuur), Stefania Marzo (Italiaanse
taalkunde en sociolinguïstiek), Amr Ryad (Arabistiek) en Freek Van de Velde
(Nederlandse taalkunde)
"We bieden denkpatronen
aan. We geven aan vanuit welke perspectieven je de debatten kan
interpreteren." Herbekijk het interview met Stefania Marzo over
'Interculturaliteit en de geesteswetenschappen'!
Autoren/Hrsg.
Fachgebiete
- Sozialwissenschaften Soziologie | Soziale Arbeit Spezielle Soziologie Globalisierung, Transformationsprozesse
- Geisteswissenschaften Sprachwissenschaft Mehrsprachigkeit
- Sozialwissenschaften Soziologie | Soziale Arbeit Spezielle Soziologie Soziologie von Migranten und Minderheiten
- Sozialwissenschaften Ethnologie | Volkskunde Volkskunde Minderheiten, Interkulturelle & Multikulturelle Fragen
- Geisteswissenschaften Geschichtswissenschaft Geschichtliche Themen Kolonialgeschichte, Geschichte des Imperialismus
Weitere Infos & Material
Woord vooraf
1 Interculturaliteit in het hedendaagse westerse denken: een
historisch-conceptueel kader
1.1 Het historische debat
1.1.1 De ontdekking van Amerika: beschaving/barbarij
1.1.2 De verlichting: cultuur-neutraal universalisme
1.1.3 De romantiek: identiteit en particularisme
1.1.4 Synthese: de gespleten moderniteit
1.2 Multiculturalisme
1.2.1 Historische context
1.2.2 Multiculturaliteit versus multiculturalisme
1.2.3 Multiculturalisme als erkenningspolitiek
1.2.4 De crisis van het multiculturalisme
1.2.5 Recente tendensen
1.3 Interculturalisme
1.3.1 Kenmerken
1.3.2 Hoe dialogeren?
1.3.3 Kansen en kritiek
1.4 Transculturalisme
1.4.1 Identiteit: van moderniteit naar laatmoderniteit
1.4.2 Kenmerken
1.4.3 Kansen en kritiek
Aangehaalde literatuur
Deel I Grenzen
2 De grenzen van ons onderwijs: een pleidooi voor
multiregionaliteit
2.1 De insteek van deze bijdrage
2.2 De zwijgende eerste positie
2.3 De uitdagende tweede positie
2.4 De verzoenende derde positie
2.4.1 De kwaliteit van de data
2.4.2 De selectie van de data
2.4.3 De regionale categorieën
2.4.4 Evoluties
2.4.5 Het institutionele kader
2.4.6 De betekenis van multiregionaliteit
2.4.7 De weg naar multiregionaliteit
2.4.8 De meerwaarde van multiregionaliteit
2.4.9 Situering van de eigen positie
2.4.10 Verschillen tussen disciplines
2.4.11 Samengevat
2.5 De opbouwende vierde positie
2.5.1 Europa
2.5.2 Japan
2.5.3 China
2.5.4 Verenigde Staten
2.5.5 Naar een multiregionale toekomst
Aangehaalde literatuur
3 Migratie: een historisch perspectief op de categorisering
van nieuwkomers in Belgie
3.1 Nieuwkomers voor de twintigste eeuw
3.1.1 Migratie en grenzen in premodern Europa
3.1.2 De open grenzen van het negentiende-eeuwse Belgie
3.2 De uittekening van het migratiebeleid
3.2.1 Nieuwe regels rond nationaliteitsverwerving
3.2.2 De regulering van arbeidsmigratie
3.2.3 Asielverlening aan politieke vluchtelingen
3.2.4 Naar een superdivers Belgie
3.3 Beperkingen voor de wetgever
3.3.1 De uitvoering van het beleid
3.3.2 De uitholling van het Belgische kader
3.4 Besluit
Aangehaalde literatuur
4 Identiteit: debatten over nationalisme, multiculturaliteit
en integratie
4.1 Wetenschappelijke debatten over naties en identiteit
4.1.1 Naties en nationalisme
4.1.2 Identiteiten buiten de westerse wereld
4.2 Maatschappelijke debatten over migratie en islam
4.2.1 De uniciteit van de hedendaagse migratie?
4.2.2 De incompatibiliteit van de islam?
4.3 Politieke debatten over migrantenopvang en integratie
4.3.1 Migrantenopvang in historisch perspectief
4.3.2 Cultuur of structuur?
4.4 Besluit
Aangehaalde literatuur
Deel II Beelden
5 Beelden van de islam: een historisch en hedendaags
perspectief
5.1 Het salafisme
5.2 Het islamisme of de politieke islam
5.3 Jihad als een ‘Heilige Oorlog’?
5.4 De scheiding tussen religie en staat
5.5 Sharia en religieuze vraagstukken over moslims in Europa
5.6 Vrouwen in de islam
5.7 Besluit
Aangehaalde literatuur 160
6 Beelden van het Belgische koloniale verleden
6.1 Het koloniale verleden
6.1.1 Een balans van het Belgisch koloniaal bewind
6.1.2 Patronen in de debatten
6.1.3 De voordelen voor het moederland
6.2 De evolutie van de postkoloniale herinneringen
6.2.1 Stilte na de dekolonisatie (1960-2000)
6.2.2 Debatten rond de eeuwwisseling
6.2.3 De dominantie van het witte perspectief
6.2.4 De doorbraak van de tegenstem na 2010
6.3 Hedendaagse postkoloniale debatten
6.3.1 Zwarte Piet
6.3.2 Standbeelden en straatnamen
6.3.3 Musea en restitutie
6.3.4 Excuses en compensaties
6.4 Besluit: een nieuwe dekolonisatie?
Aangehaalde literatuur
7 Literaire verbeelding: interculturaliteit in het werk van
Borges en Radna Fabias
7.1 Literair universalisme: Jorge Luis Borges
7.1.1 De ‘leefwereld’ van een
Argentijns auteur
7.1.2 Literatuur als geheim: ‘De etnograaf ’ (1969)
7.1.3 Interculturaliteit als wonder
7.2 Literair particularisme: Radna Fabias
7.2.1 Het tussengebied van een migrant
7.2.2 Literatuur als ontwrichting: Habitus (2018)
7.2.3 Interculturaliteit als inspanning
Aangehaalde literatuur
Deel III Taal
8 Zegeningen en schaduwzijden van taaldiversiteit
8.1 Taaldiversiteit en -homogeniteit in de Lage Landen in
historisch perspectief
8.1.1 De prehistorie: de Indo-Europese pletwals
8.1.2 De middeleeuwen: de invloed van het Frankisch, het Frans en het Latijn
8.1.3 De vroegmoderne tijd: divergentie tussen Noord en Zuid
8.1.4 De laatmoderne periode: homogeniserende tendensen en nieuwe verbrokkeling
8.2 Oordelen over taaldiversiteit: een hachelijke zaak
8.2.1 De linguïstische Leviathan
8.2.2 De invloed van het Engels
8.2.3 Diversiteit binnen de taal
8.2.4 Complicaties bij het beoordelen van taaldiversiteit
8.3 De bandbreedte van de diversiteit
8.4 Besluit
Aangehaalde literatuur
9 Taal in ruimte en grenzen
9.1 Begrensde talen
9.1.1 Traditionele taalkundige benaderingen
9.1.2 De taalpolitiek in Belgie
9.1.3 Plaats als sociaal netwerk
9.2 Talen zonder grenzen: een nieuw discours
9.2.1 Superdiversiteit: taal als architectuur van onze samenleving
9.2.2 Translanguaging: thuistalen in de klas
9.2.3 Language and belonging: taal en toe-eigening
9.3 Besluit
Aangehaalde literatuur
10 Wat je zegt, ben je zelf: over indexicaliteit van taal
10.1 Indexicaliteit en ideologie
10.1.1 Indexicaliteit
10.1.2 Taalideologie
10.2 Taalkundig onderzoek naar indexicaliteit
10.2.1 Dagelijks taalgebruik
10.2.2 Experimenteel attitudeonderzoek
10.3 De impact van indexicaliteit op het dagelijks leven
10.4 Besluit
Aangehaalde literatuur
Over de auteurs
Namenregister
Zakenregister