Hoeveel engelen passen er op de punt van een naald? Dat is een vraag waar Middeleeuwse theologen diep over konden filosoferen. Tegenwoordig weten we het antwoord: minstens zes miljard, de hele aardbevolking. Want iedereen die ooit de klimaatcurve heeft beschouwd van de laatste paar honderdduizend jaar en die van de komende tienduizenden jaren, weet dat we op het topje van een klimaatpiek leven. Tienduizend jaar geleden zaten we aan het eind van de laatste ijstijd en werd het snel warmer, over tienduizend jaar zijn we over de piek heen en zijn we hard op weg naar de volgende ijstijd. Maar ongelukkigerwijs schrijven we nog maar vijfduizend jaar onze geschiedenis op, pas vanaf het moment dat de grootste milieuveranderingen eigenlijk al voorbij waren. Aan het einde van de ijstijd steeg de zeespiegel soms wel vier meter per eeuw, maar in de twintigste eeuw steeg hij slechts 13 cm., en zelfs de zwartste prognoses komen niet verder dan een meter stijging aan het eind van deze eeuw. Vandaar dat wij het bedrieglijke gevoel hebben dat we in een periode met stabiel klimaat leven, en veronderstellen dat als wij niet teveel broeikasgassen produceren het klimaat wel constant zal blijven. Maar net zoals na de zomer de winter komt, komt na de huidige warme tijd de volgende ijstijd, want het zijn precies hetzelfde soort astronomische processen die dat bepalen. Hoe engelachtig wij ons ook zullen gedragen, we zullen ooit van die punt afvallen.
Van Dijk / Van Der Meulen
Grenzen Verleggen jetzt bestellen!