Buch, Englisch, Band Volume 34, 445 Seiten
Reihe: Miscellanea Neerlandica
I. Teksthistorische studies
Buch, Englisch, Band Volume 34, 445 Seiten
Reihe: Miscellanea Neerlandica
ISBN: 978-90-429-1729-3
Verlag: Peeters Publishers
'Glossa tripartita super Cantica - 'Drieledig commentaar op het Hooglied' - is een franciscaanse exegetische tekst uit de vroege veertiende eeuw. 'Glossa tripartita' is in de loop van vele jaren ontstaan, vindt haar oorsprong aan de universiteit van Parijs en is mogelijk voltooid in het epicentrum van de franciscaanse wereld: Assisi.
In de vroege vijftiende eeuw is deze scholastiek-exegetische tekst getransformeerd tot 'Bedudinghe op Cantica Canticorum', waarbij de tekst van alle scholastieke elementen werd ontdaan. 'Glossa tripartita' geeft een drieledig allegorisch commentaar op het Hooglied: bruid en bruidegom zijn respectievelijk God en de Kerk, Christus en Maria, God en de minnende ziel. 'Bedudinghe' laat de ecclesiologische interpretatie achterwege. De 'Bedudinghe'-vertaler schiep een tekst die uitsluitend bedoeld is voor meditatie en contemplatie. 'Bedudinghe' levert de brandstof voor de oven 'der vuerigher begheerten', die brandt in het hart van de minnende ziel. De getransformeerde tekst verwierf een onmiddellijk en blijvend succes in de Noordelijke Nederlanden.
Ook de plaats van 'Bedudinghe' in de vijftiende-eeuwse culturele, tekstuele, spirituele en institutionele context kan tamelijk exact worden bepaald. Het geïntendeerde publiek bestaat uit contemplatief gestemde vrouwen, in de eerste plaats in de huizen en kloosters van het Utrechts Kapittel en het Generaal Kapittel (Kapittel van Sion). In dit milieu, in het westen van de Noordelijke Nederlanden, vond de primaire receptie van 'Bedudinghe' plaats; een secundaire, goeddeels gelijktijdige receptie op kleinere schaal, vond plaats in Windesheimse kloosters in het oosten.
Tekstinterne en tekstexterne gegevens kunnen tenslotte in één zin worden samengevat: de 'Bedudinghe'-vertaler en -bewerker schreef in de vroege vijftiende eeuw een tot meditatie en contemplatie stemmend Hoogliedcommentaar voor vrouwelijke religieuzen in het westen van de Noordelijke Nederlanden met sterke bruidsmystieke verlangens.